Wnioski o dopłaty bezpośrednie za 2023 r. złożyło już ponad 81 tys. rolników. Nabór rozpoczął się 15 marca i jest prowadzony wyłącznie za pomocą internetowej aplikacji eWniosekPlus. W tegorocznej kampanii pojawiły się nowe rodzaje płatności, związane z ochroną środowiska i klimatu. Bezpłatną pomoc dla rolników w wypełnianiu wniosków świadczą eksperci z ośrodków doradztwa rolniczego.
Najistotniejsze zmiany
Od tego roku, aby otrzymać dopłaty, trzeba m.in. stosować zasady wzmocnionej warunkowości (przestają obowiązywać pojęcia wzajemnej zgodności, tj. cross-compliance, i zazielenienia). Wzmocniona warunkowość opiera się na dziewięciu normach GAEC, dotyczących utrzymania gruntów wchodzących w skład gospodarstwa w dobrej kulturze rolnej, zgodnej z ochroną środowiska. Wytyczne te są również podstawą do określenia wymagań dla dodatkowych dobrowolnych działań, takich jak ekoschematy, które stanowią zupełnie nowy element kampanii dopłat 2023. Ekoschematów jest sześć i to od rolnika zależy, czy zdecyduje się na ich wdrożenie.
Kolejna zmiana dotyczy dolnego progu powierzchni gospodarstwa objętej płatnością redystrybucyjną. Do tej pory wynosił on 3 ha, a od tego roku został obniżony do 1 ha. Istotne jest, że płatność taka przyznaje się do pierwszych 30 ha. Z kolei w przypadku uzupełniającego wsparcia dochodów dla młodych rolników zniesiono limit powierzchni gruntów, do których można otrzymać dofinansowanie (dotychczas było to 50 ha).
O jakie płatności można się ubiegać w 2023 roku?
W ramach wniosku o przyznanie dopłat można ubiegać się o:
- płatności w ramach interwencji w formie płatności bezpośrednich, w tym: podstawowe wsparcie dochodów, płatność redystrybucyjną, płatność dla młodych rolników, płatności za realizację ekoschematów, wsparcie dochodów związanych z hodowlą krów, bydła, owiec i kóz, a także uprawą buraków cukrowych, chmielu, lnu, konopi włóknistych, pomidorów, truskawek, ziemniaków skrobiowych, roślin pastewnych, roślin strączkowych na nasiona;
- płatności w ramach przejściowego wsparcia krajowego, w tym: uzupełniającą płatność podstawową, płatność niezwiązaną do tytoniu;
- płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami (ONW);
- płatności rolno-środowiskowo-klimatyczne (zobowiązania kontynuacyjne w ramach PROW 2014-2020), w tym przyznanie kosztów transakcyjnych w ramach pakietu 4, 5 lub 6;
- płatności ekologiczne (zobowiązania kontynuacyjne w ramach PROW 2014-2020), w tym: premię za zrównoważoną produkcję roślinno-zwierzęcą i przyznanie kosztów transakcyjnych;
- płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych (nowe zobowiązania w ramach WPR 2023-2027), w tym: płatność za retencjonowanie wody na obszarach przyrodniczych oraz przyznanie kosztów transakcyjnych w ramach interwencji 1, 2 lub 5;
- płatności ekologicznych (nowe zobowiązania w ramach WPR 2023-2027), w tym: małe gospodarstwa z uprawami ekologicznymi, premię za zrównoważoną produkcję roślinno-zwierzęcą oraz przyznanie kosztów transakcyjnych;
- pomoc na zalesianie (PROW 2007-2013) – wniosek o wypłatę;
- premię pielęgnacyjną i premię zalesieniową (PROW 2014-2020);
- premię z tytułu zadrzewień (PROW 2014-2020);
- pierwszą premię pielęgnacyjną i zalesieniową do gruntów z sukcesją naturalną (WPR 2023-2027).
Jak złożyć wniosek, gdzie szukać pomocy?
Wnioski o przyznanie dopłat można składać wyłącznie przez aplikację eWniosekPlus, dostępną na Platformie Usług Elektronicznych. Rolnicy, którzy nie mają komputerów, mogą liczyć na pomoc pracowników ARiMR. Wszelkie wątpliwości można konsultować również za pośrednictwem infolinii, pod nr. tel. 800 38 00 84 lub 22 595 06 11, w dni robocze w godz. 7:00-19:00 oraz w soboty w godz. 10:00-16:00.
W wypełnianiu wniosków bezpłatnie pomagają eksperci z ośrodków doradztwa rolniczego, więc w przypadku wątpliwości dotyczących dokumentacji warto rozważyć umówienie się na wizytę w miejscowej placówce ODR. Informacje dotyczące preferowanych terminów przyjmowania rolników są opublikowane na stronach internetowych wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego.
Nabór wniosków o dopłaty bezpośrednie za 2023 r. trwa od 15 marca do 15 maja 2023 r. Tradycyjnie dokumenty będzie można dostarczyć również po tym terminie, ale za każdy roboczy dzień opóźnienia płatność będzie pomniejszana o 1 proc. Z kolei korekt we wnioskach bez konsekwencji finansowych będzie można dokonywać do 31 maja 2023 r. Po tej dacie płatności do powierzchni objętych zmianami będą również obniżane o 1 proc. za każdy dzień zwłoki. Zarówno w przypadku składania wniosków, jak i wprowadzania w nich modyfikacji, ostateczny termin to 9 czerwca 2023 r.
Realizacja dopłat za 2022 rok na finiszu
W 2022 roku do ARiMR wpłynęło 1,265 mln wniosków o przyznanie dopłat. Trwa realizacja wypłat końcowych z tego tytułu – dotychczas w ramach płatności bezpośrednich i obszarowych z PROW za 2022 rok do rolników trafiło 18,93 mld zł. Z tej kwoty 16,07 mld zł to płatności bezpośrednie, a 2,86 mld zł płatności obszarowe z PROW 2014 – 2020. Czas na realizację płatności w ramach tej kampanii mija 30 czerwca 2023 roku. Warto, by oczekujący na pieniądze z tego tytułu upewnili się, że biura powiatowe Agencji mają właściwe dane dotyczące numerów ich kont bankowych. Jeżeli rachunek będzie nieaktywny, środków nie uda się przekazać.