R e k l a m a

Rak szyjki macicy. Statystyki badań z powiatu wieluńskiego nie napawają optymizmem

R e k l a m a

W dniach 20-26 stycznia 2024 r. obchodzimy europejski tydzień walki z rakiem szyjki macicy. W skali świata to czwarty pod względem częstości występowania nowotwór u kobiet, w Polsce rocznie wykrywany jest u około 3 tys. pacjentek. Tymczasem powiat wieluński jest „w ogonie” w kwestii odsetka kobiet, które zrobiły sobie cytologię.

Rak szyjki macicy niemal w 100 proc. jest związany z przetrwałym zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). W Polsce możemy już bezpłatnie zaszczepić dzieci poniżej 18 r.ż. przeciw temu wirusowi.

R e k l a m a | Dalsza część artykułu pod reklamą

– Szczepienie przeciwko HPV zmniejsza ryzyko infekcji wirusem o ponad 75 proc. Najmłodsze pacjentki z rakiem szyjki macicy mają niewiele ponad 20-30 lat – informuje ginekolożka, dr n. med. D. Kolasa-Zwierzchowska z ICZMP w Łodzi. Połowa kobiet w Polsce, które słyszą diagnozę raka szyjki macicy umiera. Tymczasem rak wcześnie wykryty daje szansę na wyleczenie, macierzyństwo i długie, dobre życie. Według raportu GUS 13 proc. Polek nigdy nie zrobiło cytologii.

Główne czynniki ryzyka raka szyjki macicy

  • infekcje wirusem brodawczaka ludzkiego o wysokim potencjale onkogennym (HR HPV),
  • wiek (zachorowalność zwiększa się wraz z wiekiem),
  • wczesne rozpoczęcie życia seksualnego,
  • duża liczba partnerów seksualnych,
  • duża liczba porodów,
  • palenie papierosów,
  • stwierdzona wcześniej zmiana patologiczna w badaniu cytologicznym,
  • partnerzy seksualnie niemonogamiczni, z infekcją HPV  (ryzyko zachorowania wzrasta 20-krotnie).

Cytologia to szybkie i bezbolesne badanie, które pozwala sprawdzić, czy u kobiety nie zaczyna rozwijać się rak szyjki macicy lub stan przedrakowy. Badanie można zrobić podczas wizyty u ginekologa – informuje Narodowy Fundusz Zdrowia.

Jak wygląda takie badanie? Ginekolog wsuwa do pochwy leżącej na fotelu pacjentki wziernik ginekologiczny i wkłada przez niego tzw. szczoteczkę cytologiczną. Pobiera nią komórki znajdujące się na ścianie i szyjce macicy. Badanie trwa chwilę i nie jest bolesne. Pobrane komórki umieszczane są potem na szkiełku cytologicznym i oceniane pod mikroskopem. Pozwala to sprawdzić, czy nie ma zmian. W razie wątpliwości lekarz skieruje kobietę na dalsze badania diagnostyczne lub leczenie.

Badania cytologiczne w ramach programu profilaktyki szyjki macicy wykonuje się:

  • co 36 miesięcy u kobiet w wieku 25-64 lat – program rozszerzono od 01.11.2023,
  • co 12 miesięcy u kobiet w wieku 25-64 lat obciążonych czynnikami ryzyka ( zakażonych wirusem HIV, przyjmujących leki immunosupresyjne, zakażonych HPV- typem wysokiego ryzyka)

Kto i gdzie realizuje program?

Cytologię można wykonać w każdym gabinecie ginekologicznym z umową z NFZ, a także w niektórych poradniach POZ. Najlepiej wybrać się do swojego stałego ginekologa, a jeśli go nie mamy – znaleźć najbliższy gabinet korzystając z portalu internetowego NFZ „Gdzie się leczyć”. Wystarczy wpisać adres gsl.nfz.gov.pl/GSL/GSL/ProgramyProfilaktyczne lub zadzwonić pod bezpłatny numer 800 190 590.

Jak się badają kobiety w województwie łódzkim?

W województwie łódzkim jest 175 poradni ginekologicznych, z czego 57 w samej Łodzi. Badanie cytologiczne u położnej POZ można zrobić w 17 poradniach POZ, które chciały robić to badanie swoim pacjentkom. W 2023 roku 7 z nich zrobiło cytologię –  wykonano 1 119 badań. Cytologia u położnej POZ to cenne rozwiązanie w przypadku małych miejscowości, jak np. Jelnia w powiecie opoczyńskim. Tu położna mgr Kinga Kwaśniak-Brola wraz z zespołem Przychodni Rodzinnej Dom-Med w Jelni zrobiła cytologię 273 kobietom.

– Zaczęłam od roczników kobiet, dla których program już się kończył. Była to dla nich ostatnia możliwość na bezpłatne badanie. W późniejszych miesiącach systematycznie zapraszałam pacjentki z kolejnych roczników. Dzwoniąc osobiście i wysyłając sms zapraszałam do gabinetu, umawiając konkretną datę i godzinę spotkania – mówi mgr Kinga Kwaśniak-Brola. – W trakcie badania edukuję pacjentki na temat najczęściej występujących schorzeń ginekologicznych. W razie potrzeby kieruje do najbliższej Poradni K, gdyż w naszej placówce nie mamy poradni ginekologicznej. Pacjentki mojej przychodni były mile zaskoczone i chętnie uczestniczyły w programie. Kobiety po 45 r.ż. chętniej przystępowały do programu, aniżeli z młodszych roczników – podkreśla mgr Kinga Kwaśniak-Brola.

Przypominamy, że panie – bez względu na wiek – mogą zrobić cytologię bezpłatnie. W latach 2020 -2023 w Łódzkiem przebadano łącznie 74 300 pacjentek, a w samym 2023 zostało przebadanych 19 724 kobiet. Do dalszej diagnostyki w latach 2020 – 2023 zostało skierowanych 514 kobiet, z czego w 2023 do dalszego leczenia skierowano 133 panie.

– Niestety z tego podstawowego badania profilaktyczna wciąż korzysta zdecydowanie zbyt mało kobiet. W województwie łódzkim w 2023 roku zaledwie niecałe 11 proc. uprawnionych kobiet wykonało cytologię, czyli ok 703 tys. pań. Średnia krajowa to 12 proc. uprawnionych pacjentek – wskazuje NFZ.

W którym powiecie kobiety badają się najchętniej? Na pierwszym miejscu jest powiat opoczyński – 17 proc. kobiet. Kolejne miejsca na podium zajmują panie z powiatów pabianickiego (16.64 proc.) i poddębickiego (13,34 proc.). Najsłabiej zbadane w ramach programu cytologicznego są panie z powiatów: kutnowskiego: (4 proc.), wieluńskiego (5 proc.) i łaskiego (7 proc.).

Szczepienia przeciw HPV w Łódzkiem

Skuteczną profilaktyką raka szyjki macicy jest szczepienie przeciw wirusowi HPV. Niemal 100 proc. zachorowań związana jest z wcześniejszym zakażeniem z tym przenoszonym głównie drogą płciową wirusem. Szczepienia są wykonywane na całym świecie od lat i są bezpieczne.

Szczepienie jest najskuteczniejsze, jeśli nastąpi przed potencjalnym narażeniem na zakażenie HPV, do którego dochodzi głównie drogą kontaktów seksualnych. Dlatego powszechne programy szczepień przeciw HPV najczęściej wskazują na dziewczynki i chłopców w wieku 12-13 lat. Dzieci w wieku 9-18 lat mogą otrzymać szczepionkę Cervarix bezpłatnie w ramach bezpłatnych leków dla dzieci do 18 r.ż.

– Cervarix, podobnie jak i inne szczepionki przeciwko wirusowi HPV, jest bezpieczny, przebadany i dobrze tolerowany przez pacjentów. Pamiętając o powszechności występowania wirusa HPV w społeczeństwie i jego potencjalnym niebezpieczeństwie onkogennym w coraz niższych kategoriach wiekowych, a warto wspomnieć, że najmłodsze pacjentki z rakiem szyjki macicy mają niewiele ponad 20-30 lat – mówi dr n. med. D. Kolasa-Zwierzchowska, ginekolożka z Kliniki Ginekologii, Ginekologii Onkologicznej i Leczenia Endometriozy ICZMP w Łodzi. Jak dodaje, odpowiedzialni rodzice powinni zadbać o przyszłe bezpieczeństwo swoich pociech i zainwestować w ich zdrową dorosłość.

Jak zapisać dziecko na szczepienie

Aby zapisać dziecko na szczepienie przeciw HPV wystarczy umówić wizytę:

  • w przychodni Podstawowej Opieki Zdrowotnej (POZ),
  • infolinia 800 100 101 (w godzinach od 8:00-18:00),
  • przez Internetowe Konto Pacjenta (IKP).

Ze szczepień dla 12-13 latków w naszym województwie skorzystało dotąd 4 550 dzieci. 2 054 dzieci skorzystało ze szczepienia jednowalentną szczepionką w ramach bezpłatnych leków dla dzieci. Łącznie w 2023 roku zostało zaszczepionych 6 604 dzieci.

R e k l a m a

ZOBACZ TEŻ

R e k l a m a
Subskrybuj
Powiadom o
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
R e k l a m a
R e k l a m a

SPOŁECZNOŚĆ

8,894fanówPolub nas
815obserwującychObserwuj
8obserwującychObserwuj

KOMENTOWANE

R e k l a m a

NAJNOWSZE

R e k l a m a
0
Podziel się swoją opiniąx