Depresja jest coraz poważniejszym problemem zdrowotnym i społecznym. Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia do 2030 roku depresja będzie najczęściej występującą chorobą na świecie. Szacuje się, że w Polsce choruje na nią ok. 1,2 mln osób. W województwie łódzkim od stycznia do maja 2023 r. z powodu epizodu depresyjnego i nawracającej depresji udzielono pomocy 14 tysiącom pacjentów. W całym 2022 r. 18 tysiącom pacjentów, w tym dzieciom.
Depresja nie jest chwilowym obniżeniem nastroju. To choroba, która znacznie utrudnia dotychczasowe funkcjonowanie w wielu sferach życia, takich jak praca czy relacje z innymi ludźmi. Jest źródłem cierpienia dla osób jej doświadczających. Może wystąpić u każdego, niezależnie od wieku czy płci, dlatego warto wiedzieć jak ją rozpoznać i jak jej zapobiegać.
Jakie objawy i zachowania powinny budzić niepokój?
Pierwsze objawy depresji często pozostają niezauważone. Są to m.in. smutek towarzyszący niemal codziennie przez większą część dnia; brak zainteresowania wykonywaniem codziennych czynności; uczucie zmęczenia i zaburzenia snu; trudności ze skupieniem uwagi; poczucie winy; mała wiara w siebie; myśli o śmierci, samobójstwie.
– Nie lekceważ tych objawów. Nieleczona depresja może się nasilać. Wczesne rozpoznanie daje większe szanse na trwały powrót do zdrowia. Jeśli podejrzewasz, że możesz mieć depresję, nie bój się skorzystać z pomocy – apeluje Anna Leder z łódzkiego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia.
Gdzie szukać pomocy?
- 116 123 – bezpłatny kryzysowy telefon zaufania dla dorosłych w kryzysie emocjonalnym, czynny przez 7 dni w tygodniu w godz. 14:00 – 22:00;
- 116 111 – bezpłatny telefon zaufania dla dzieci i młodzieży, czynny całą dobę przez 7 dni w tygodniu;
- 800 108 108 – bezpłatny telefon wsparcia, czynny od poniedziałku do niedzieli (z wyjątkiem dni świątecznych) w godz. 14:00 – 20:00;
- 121 212 – bezpłatny telefon zaufania dla dzieci i młodzieży Rzecznika Praw Dziecka, czynny całą dobę przez 7 dni w tygodniu;
- 22 635 09 54 – telefon zaufania dla osób starszych, czynny w poniedziałek, środę i czwartek w godz. 17:00 – 20:00.
Kto leczy depresję?
Leczeniem depresji zajmuje się psychiatra, a jeśli łatwo można zidentyfikować objawy, leczenie może poprowadzić lekarz pierwszego kontaktu (lekarz POZ). Do psychiatry nie potrzebujesz skierowania. W najcięższych przypadkach depresja wymaga hospitalizacji i leczenia w ośrodkach specjalizujących się w pomocy osobom dotkniętym problemem depresji oraz ich rodzinie i bliskim.
Pomoc znajdziesz w:
- poradniach zdrowia psychicznego,
- centrach zdrowia psychicznego,
- szpitalach lub oddziałach psychiatrycznych,
- ośrodkach interwencji kryzysowej,
- poradniach psychologiczno-pedagogicznych.
W województwie łódzkim trwa pilotaż Centrum Zdrowia Psychicznego (CZP). Zapewnia ono kompleksową pomoc psychiatryczną i psychologiczną mieszkańcom danego miasta. Wszystkie osoby w kryzysie psychicznym oraz ich rodziny i otoczenie otrzymają w CZP profesjonalną pomoc i opiekę w trybie ambulatoryjnym, środowiskowym, dziennym oraz stacjonarnym.
– Zgłaszający się do Punktu Zgłoszeniowo-Koordynacyjnego w CZP pacjent ma opracowywane indywidualne, dopasowane do potrzeb plany terapii, a w przypadkach pilnych uzgadniane terminy przyjęć ze wskazaniem miejsca uzyskania świadczenia nie później niż 72 godziny od zgłoszenia – informuje Anna Leder. – Do Punktu Zgłoszeniowo-Koordynacyjnego można zgłaszać się osobiście lub za pośrednictwem osoby trzeciej, bądź kontaktować się telefonicznie lub zastosować inne środki komunikacji elektronicznej w celu uzyskania wstępnej informacji dotyczącej możliwości leczenia i uzyskania pomocy. W Łódzkiem, zgodnie z założeniami pilotażu, istnieją CZP w Łodzi – w dzielnicach Bałuty, Widzew i Górna oraz w Bełchatowie, Tomaszowie Mazowieckim i Sieradzu.
Depresja w województwie łódzkim
W Łódzkiem w okresie od stycznia do maja 2023 r. 93.602 pacjentów leczyło się psychiatrycznie, większość z nich – to dobra wiadomość – w warunkach ambulatoryjnych i na oddziałach dziennych. 7 tys. pacjentów leczyło się z powodu epizodu depresyjnego, kolejnych 7 tys. zgłosiło się po pomoc z powodu nawracającej depresji.
W roku 2022 z leczenia psychiatrycznego w poradniach, szpitalach i na oddziałach dziennych skorzystało 120 tys. pacjentów. 58 proc. z nich stanowiły kobiety. Ponad 60 tys. pacjentów to chorzy w wieku od 40 do 69 lat, to najliczniejsza grupa chorych. Epizod depresyjny leczono u 9.418 pacjentów, a nawracające zaburzenia depresyjne u 8.716. 18.676 leczyło zaburzenia lękowe. 128 tys. pacjentom w Łódzkiem wypisano recepty na leki przeciwdepresyjne. Łódzki NFZ zapłacił za nie 15,6 mln zł, pacjenci dopłacili 10 mln zł.
