Uwaga na afrykańskie kleszcze! Są większe od „naszych” i przenoszą groźne choroby

Zmiany klimatyczne, globalne ocieplenie oraz intensywna migracja zwierząt i ludzi przyczyniły się do rozprzestrzenienia nowych gatunków kleszczy w Europie. W ostatnim czasie w Polsce coraz śmielej poczynają sobie kleszcze afrykańskie z rodzaju Hyalomma. Te pajęczaki, znane z terenów Afryki i Azji, stanowią nowe zagrożenie dla naszego zdrowia.

Czym są kleszcze Hyalomma?

Kleszcze Hyalomma to duże, agresywne pajęczaki, które różnią się od rodzimej fauny kleszczy nie tylko rozmiarami, ale także zachowaniem. W odróżnieniu od występujących w Polsce kleszczy europejskich, które zazwyczaj czają się w trawach i zaroślach, te afrykańskie potrafią aktywnie poszukiwać żywiciela, poruszając się nawet na odległość kilkudziesięciu metrów.

Długość ciała kleszczy Hyalomma może osiągać nawet 2 centymetry, a po żerowaniu – aż do 5 centymetrów. Tropikalne kleszcze można łatwo odróżnić od rodzimych nie tylko na podstawie ich rozmiaru, ale także koloru – te z rodzaju Hyalomma mają na odnóżach charakterystyczne poprzeczne paski w kolorze kości słoniowej. Ich ciało natomiast może mieć barwę rudobrązową albo czarną.

Obecność tropikalnych kleszczy na terenie województwa dolnośląskiego została potwierdzona przez ekspertów z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Z kolei o osobnikach zaobserwowanych w rejonie powiatu wieluńskiego informują nas czytelnicy portalu INFO Wieluń. Afrykańskie kleszcze trafiają w odległe rejony, w tym do Polski, wraz z migrującym ptactwem.

Dlaczego kleszcze afrykańskie są niebezpieczne?

Kleszcze z gatunku Hyalomma są nosicielami wielu groźnych patogenów, które mogą wywoływać poważne choroby zarówno u ludzi, jak i zwierząt. Do najważniejszych zagrożeń zalicza się:

1. Gorączka krwotoczna krymsko-kongijska (CCHF) – wysoce zaraźliwa i śmiertelna choroba wirusowa, która może powodować krwotoki i niewydolność narządów.
2. Anaplazmoza – choroba bakteryjna, prowadząca do objawów grypopodobnych, a w cięższych przypadkach do problemów neurologicznych i niewydolności narządów.
3. Babeszjoza – choroba pasożytnicza, która może prowadzić do anemii, uszkodzenia narządów wewnętrznych, a nawet śmierci.

Jak się chronić przed kleszczami?

W obliczu zagrożenia ze strony afrykańskich kleszczy kluczowe jest podjęcie odpowiednich środków ostrożności. Oto kilka kroków, które można podjąć, aby zminimalizować ryzyko ugryzienia przez kleszcze Hyalomma:

1. Unikanie terenów wysokiego ryzyka – szczególnie w okresach największej aktywności kleszczy (wiosna i lato). Unikaj wysokiej trawy, zarośli i lasów, gdzie kleszcze mogą być najbardziej aktywne.
2. Noszenie odpowiedniej odzieży – zakładaj długie rękawy, spodnie i nakrycia głowy. Używaj jasnej odzieży, na której kleszcze są bardziej widoczne.
3. Stosowanie repelentów – używaj środków odstraszających kleszcze, zawierających substancję DEET lub inne skuteczne substancje chemiczne.
4. Regularne kontrole – po powrocie z terenów wysokiego ryzyka, dokładnie przeglądaj ciało w poszukiwaniu kleszczy. Szczególną uwagę zwracaj na miejsca ciepłe i wilgotne, jak pachwiny, pachy i miejsca za uszami.
5. Szybkie usuwanie kleszczy – jeśli znajdziesz kleszcza, usuń go jak najszybciej za pomocą pęsety. Chwyć kleszcza jak najbliżej skóry i delikatnie, ale stanowczo, wyciągnij go, unikając zgniatania.

Na kleszcze powinno się szczególnie uważać w okresie od czerwca do października, a szczyt aktywności tych pajęczaków występuje najczęściej w miesiącach wakacyjnych – lipcu i sierpniu.